"ΠΑΡΑΜΥΘΙ" ΚΑΙ Ο Χ.Υ.Τ.Υ.

ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ

ΕΙΔΙΚΗ ΜΟΝΙΜΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ, 29 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2009

ΔΕΥΤΕΡΟΛΟΓΙΑ

Εξέλιξη Διαγωνισμών ΕΣΔΚΝΑ

Ο Ε.Σ.Δ.Κ.Ν.Α μελετά τη δημιουργία ενός νέου εργοστασίου Βιολογικής Ξήρανσης δυναμικότητας 700.000 τόνων ετησίως, (παρόμοιας δυναμικότητας μονάδα δεν υπάρχει

πουθενά στον κόσμο), το οποίο θα παράγει SRF. Το συγκεκριμένο δευτερογενές καύσιμο διαφέρει ελαφρά από το RDF, καθώς περιέχει και το οργανικό κλάσμα των απορριμμάτων, τα οποία έχουν αποξηραθεί. Η διαφορά τους, εκτός από τη θερμογόνο δύναμη, είναι στην περιεκτικότητα σε υγρασία, όπου το SRF έχει λιγότερη, όμως περιέχει περισσότερο χλώριο, άρα το συγκεκριμένο καύσιμο δεν ικανοποιεί κάποιες παραπάνω προϋποθέσεις από το RDF για την χρήση του στις ενεργοβόρες βιομηχανίες (τσιμεντοβιομηχανία, κ.α.) και σε συμβατικούς θερμοηλεκτρικούς σταθμούς, συνεπώς θα ακολουθήσει την ίδια πορεία προς διάθεση σε Χ.Υ.Τ.Α..

Το Εργοστάσιο Μηχανικής Ανακύκλωσης και Κομποστοποίησης (ΕΜΑΚ) στα Άνω Λιόσια, το οποίο είχε κόστος κατασκευής περίπου 90 εκατ. €, είχε σχεδιασθεί για τη διαχείριση 1.200 τόνων Αστικών Στερεών Αποβλήτων (AΣΑ) ημερησίως, δηλαδή περίπου 360.000 τόνους ετησίως. Είναι ένα καλό εργοστάσιο από απόψεως κατασκευής, αλλά δυστυχώς απέτυχε στον αρχικό σκοπό του, γιατί δεν υπάρχουν «αγορές» για τα κυριότερα προιόντα του (RDF και κομπόστ) ώστε μετά από την επεξεργάσια διατίθενται ως «απορρίμματα» στον ήδη υπερκορεσμένο Χώρο Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (Χ.Υ.Τ.Α.) της Αττικής στα Άνω Λιόσια. Για του λόγου το αληθές, επικαλούμαστε τη «Μελέτη για τη σύνθεση και τη φυσικοχημική ανάλυση των Α.Σ.Α. στην Αττική» του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, η οποία διενεργήθηκε στον Ε.Μ.Α.Κ. των Άνω Λιοσίων και παρουσιάστηκε στο Συνέδριο για τη Διαχείριση των Αστικών Απορριμμάτων στη Μεσόγειο την 18η Δεκεμβρίου 2008. Σύμφωνα με την Συνέντευξη Τύπου του Ενιαίου Συνδέσμου Δήμων και Κοινοτήτων Νομού Αττικής (ΕΣΔΚΝΑ) η ετήσια τροφοδοσία του ΜΒΕ είναι 220.000 τόνους, συνεπώς τα δύο τρίτα της αρχικής του δυναμικότητας. Σύμφωνα με την προαναφερόμενη μελέτη το τελικό αποτέλεσμα της διεργασίας είναι 34% RDF – δευτερογενές καύσιμο, 15% κόμποστ, 26% υπολείμματα, 23% απώλειες ατμού και μάζας και 2,08% ανάκτηση σιδηρούχων και άλλων μετάλλων.

Όπως είναι φανερό από το παραπάνω διάγραμμα τα υλικά τα οποία ανακτώνται είναι τα μέταλλα, σε ποσοστό 2,08%. Το δευτερογενές καύσιμο (RDF) μέχρι και σήμερα αποτίθεται στις χωματερές καθώς δε μπορεί να διατεθεί στη βιομηχανία. Οι χρήσεις του στη βιομηχανία είναι είτε για συναποτέφρωση σε θερμοηλεκτρικούς σταθμούς (Δ.Ε.Η.) σε ποσοστό 8-10%, είτε στη παραγωγή τσιμέντου. Ομως δεν εφαρμόζεται στους υφιστάμενους σταθμούς της Δ.Ε.Η διότι η εγκατεστημένη αντιρρυπαντική τεχνολογία δεν είναι επαρκής,. Όσον αφορά τη βιομηχανία τσιμέντου, την απάντηση έδωσε στο προαναφερθέν συνέδριο εκπρόσωπος μεγάλης τσιμεντοβιομηχανίας, ο οποίος τόνισε πως το συγκεκριμένο RDF από τον Ε.Μ.Α.Κ. Άνω Λιοσίων δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην τσιμεντοβιομηχανία πρώτον για την αυξημένη υγρασία του, δεύτερον λόγω των αρκετών προσμίξεων, και τρίτον εξαιτίας της περιεκτικότητας του σε χλώριο. 

Όσον αφορά το εδαφοβελτιωτικό προιον (κόμποστ) του Ε.Μ.Α.Κ., εξαιτίας της περιεκτικότητας του σε βαρέα μέταλλα και των προσμίξεων του σε άλλα υλικά (γυαλιά, πλαστικά, κ.α.), δεν διατίθεται στην κηπουρική, αλλά χρησιμοποιείται στον Χ.Υ.Τ.Α. για κάλυψη των απορριμμάτων.

Σύμφωνα με τα προαναφερθέντα και λαμβάνοντας υπόψη το παραπάνω διάγραμμα από τους 220.000 τόνους αποβλήτων πουεπεξεργάζονται στο Ε.Μ.Α.Κ., τα 98% (!!) καταλήγουν στο Χ.Υ.Τ.Α.

Πρέπει να τονίσουμε εδώ πως η επιστημονική μας και τεχνοκρατική μας άποψη εστιάζεται στο να σας πληροφορήσουμε για την επικρατούσα κατάσταση χωρίς οποιαδήποτε πρόθεση να υποβαθμίσουμε τις μέχρι σήμερα προσπάθειες και δράσεις του ΕΣΔΚΝΑ στην επίλυση του τεράστιου προβλήματος της διαχείρισης των απορριμμάτων της Αττικής. Ο γενικός σκοπος μας είναι να μην επαναληφθούν παρόμοιες πρακτικές κατασκευής εργοστασίων με αναξιοποίητα και μη εκμεταλλεύσιμα προϊόντα τύπου RDF και compost, αλλά να οδηγηθούμε σε δοκιμασμένες και αποδοτικές παγκοσμίως τεχνολογίες, όπως η θερμική επεξεργασία απορριμμάτων με ταυτόχρονη παραγωγή ενέργειας και ανάκτηση μετάλλων, σε συνεργασία με την ανακύκλωση.

Σύμφωνα και με πρόσφατη ανακοίνωση του κ. Σκορδίλη /ΥΠΕΧΩΔΕ στο Συνέδριο για τη Διαχείριση των Αστικών Απορριμμάτων στη Μεσόγειο την 18η Δεκεμβρίου 2008, η λύση Μηχανικής Βιολογικής Επεξεργασίας μαζί με την απαιτούμενη καύση RDF/SRF είναι ακριβότερη από την απευθείας Καύση σύμμεικτων ΑΣΑ.

Συμπερασματικά, επισημαίνονται τα κάτωθι από την ανάλυση της Μελέτης για τον ΕΣΔΚΝΑ:

1. To κόστος επένδυσης μίας μεγάλης μονάδας καύσης mass-burn με παραγωγή ενέργειας, δυναμικότητας 700,000-850,000 τον./έτος, κυμαίνεται μεταξύ 300-400 εκατ. € (σύμφωνα με στοιχεία από την Συνομοσπονδία Μονάδων Ενεργειακής Αξιοποίησης Απορριμμάτων/CEWEP). Περισσότερες από 600 μονάδες ενεργειακής αξιοποίησης αποβλήτων λειτουργούν ανά τον κόσμο, 400 από τις οποίες βρίσκονται εγκατεστημένες στην Ευρώπη ακόμη και στο κέντρο πόλεων, ιδιαίτερα των μητροπολιτικών (όπως Βιέννη, Παρίσι, Φρανκφούρτη, Λονδίνο, Νέα Υόρκη κ.α.). Αναμένεται η κατασκευή 100 νέων μονάδων στην επόμενη πενταετία. Επομένως το κόστος επένδυσης των 482 έως 545 εκατ. € που αναφέρεται στα συμπεράσματα της μελέτης/ΕΣΔΚΝΑ είναι υπερβολικά υψηλό και λανθασμένο (βλ. και στοιχεία από τις μεγαλύτερες ανά τον κόσμο κατασκευάστριες εταιρίες Von Roll Inova, Martin GmbH, Keppel Seghers, κ.α, επομένως είναι ξεκάθαρο ότι το εργοστάσιο καύσης έχει υπερτιμηθεί αδικαιολόγητα. Παρομοίως, το κόστος λειτουργίας της καύσης δεν ξεπερνάει τα 23-25 εκατ.€, αντί των 58 εκατ. € που αναφέρει η μελέτη ΕΣΔΚΝΑ (για το σύνολο της διαχείρισης). Σε αντιδιαστολή το κόστος επένδυσης που θεωρεί ο ΕΣΔΚΝΑ, των μόλις 167 εκατ. € για το σύνολο της διαχείρισης στο προκρινόμενο σενάριο 4 που αφορά μηχανική-βιολογική επεξεργασία, είναι υπερβολικά υποτιμημένο.

Μάλιστα , στο προαναφερόμενο δημοσίευμα (της 22/01) αναφέρεται ως κόστος επένδυσης 400 περίπου εκατ. € το οποίο είναι σαφώς μεγαλύτερο από τα 167 εκατ. € στα οποία στηρίχθηκε η ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΗΣ ΑΝΩΤΕΡΩ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ από τον ΕΣΔΚΝΑ (ακόμη και εάν συνυπολογισθεί το κόστος των δύο μονάδων για το Μαύρο Βουνό Γραμματικού και το Βραγόνι Κερατέας)

2. Στην προαναφερθείσα «μελέτη ΕΣΔΚΝΑ» εντελώς λανθασμένα έχει αγνοηθεί η παραγωγή ΑΠΕ από την βιομάζα των σύμμεικτων οικιακών απορριμμάτων. Οι 14,000-

17,000 MWh/έτος που αναφέρονται στη μελέτη σε καμία περίπτωση δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, καθώς η ικανότητα παραγωγής ηλεκτρισμού από την καύση ανέρχεται σε 450-650 KWh/ton ΑΣΑ, δηλαδή παράγονται τουλάχιστον 350,000-400,000 MWh/έτος με δυνατότητα πώλησης στην ΔΕΗ σύμφωνα με τον Ν. 3468/2006 για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ). Μάλιστα πλέον με απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από 17 Δεκεμβρίου 2008, το ποσοστό που αντιστοιχεί στο βιοαποικοδομήσιμο κλάσμα του αποτεφρούμενου απορρίμματος ή απορριμματογενούς καυσίμου θεωρείται ως βιογενές και μάλιστα χωρίς να προϋποτίθεται ξεχωριστή του προδιαλογή.

3. Αναφορικά με τον δείκτη εκτροπής από την ταφή, είναι γνωστό ότι το περίπου 55% του εργοστασίου βιολογικής ξήρανσης είναι το δευτερογενές καύσιμο SRF και το 20-25 % του ΕΜΑΚ ΙΙ είναι RDF, επομένως 500,000 τόνοι δευτερογενούς καυσίμου RDF & SRF, αποτελούν προϊόν το οποίο όμως απαιτεί ένα ΔΕΥΤΕΡΟ εργοστάσιο Καύσης για να καεί, αφού είναι γνωστή η αδυναμία συναποτέφρωσης στην τσιμεντοβιομηχανία και σε ενεργοβόρες βιομηχανίες (ηλεκτροπαραγωγή-βιομηχανικοί λέβητες), και μάλιστα πλήν και άλλων αιτιών για λειτουργικούς και περιβαλλοντικούς λόγους με αποτέλεσμα μόνο ένα 8- 10% του παραγόμενου SRF να συναποτεφρώνεται παγκοσμίως. Επομένως, απαιτείται είτε μια αρκετά δαπανηρή μετατροπή του υπάρχοντος εξοπλισμού, είτε η δημιουργία ενός νέου εργοστασίου καύσης με εγκαταστάσεις όπως αυτές που απαιτούνται στη περίπτωση των σύμμεικτων απορριμμάτων.

Εν κατακλείδι τα εργοστάσια που θα επιθυμούσε να χτίσει ο ΕΣΔΚΝΑ θα επεξεργάζονται σκουπίδια για να παράγουν εκ νέου ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ με κόστος 400 εκατ.€. Άρα ο δείκτης εκτροπής από την ταφή της μελέτης αυτής είναι κατά 55% μεγαλύτερος και επομένως ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΣ ΣΥΓΚΡΙΝΟΜΕΝΟΣ ΜΕ ΤΟΝ ΔΕΙΚΤΗ ΕΚΤΡΟΠΗΣ ΤΗΣ ΚΑΥΣΗΣ των σύμμεικτων απορριμμάτων.

Με τον σημερινό σχεδιασμό του ΕΣΔΚΝΑ, υπάρχει ο κίνδυνος να οδηγηθούμε σε ανάλογες δυσμενείς καταστάσεις όπως το Ε.Μ.Α.Κ. στα Α. Λιόσια, όπου μέχρι σήμερα δεν έχει βρεθεί καμία λύση εμπορικής διάθεσης των βασικών παραγόμενων προϊόντων RDF και compost, όπως ο ίδιος ο Πρόεδρος του ΕΣΔΚΝΑ κος Χιωτάκης παραδέχεται στην προηγούμενη συνεδρία της επιτροπης περιβαλλοντος, τα «Προϊόντα RDF και εδαφοβελτιωτικό – compost δεν μπορούν να αξιοποιηθούν έως σήμερα» ,άρα διατίθενται στο ΧΥΤΑ Ανω Λιοσίων. Ειδικότερα, ΠΟΥΘΕΝΑ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ σήμερα εν λειτουργία, Μονάδα Βιολογικής Ξήρανσης δυναμικότητας 700.000 τόνων που προτείνει η μελέτη/ΕΣΔΚΝΑ, η οποία εκτιμάται να ΠΑΡΑΓΕΙ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ 400,000 τόνους δευτερογενούς καυσίμου SRF, το οποίο είτε θα διατίθεται στον ένα και μοναδικό σήμερα ΧΥΤΑ Α. Λιοσίων (μαζί με τους 100,000 τον/έτος RDF που ΕΧΟΥΝ ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΤΥΧΗ- Απόρριψη στον ΧΥΤΑ), είτε θα πρέπει να κατασκευαστεί ΝΕΟ εργοστάσιο Καύσης για να καούν, αλλά τότε ποιο το περιβαλλοντικό και τεχνικοοικονομικό όφελος (σύμφωνα και με την Ανάλυση Κύκλου Ζωής) στην περίπτωση αυτή σε σύγκριση με την Απευθείας καύση των 700,000 τόνων /έτος (σύμφωνα και με τις προαναφερθείσες μελέτες και την διεθνή βιβλιογραφία και πραγματικότητα)?

ΠΗΓΗ: ΣΥΝΕΡΓΕΙΑ WTERT GREECE*

* Το Συμβούλιο Ενεργειακής Αξιοποίησης Αποβλήτων (ΣΥΝΕΡΓΕΙΑ, www.wtert.gr, www.synergia.com.gr) ιδρύθηκε τον Ιούλιο 2008 από το Κέντρο Περιβαλλοντικής Μηχανικής (Earth Engineering Center) του Columbia University της Νέας Υόρκης, από μέλη του Εργαστηρίου Θερμοδυναμικής και Φαινομένων Μεταφοράς της Σχολής Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ, μέλη του Εργαστηρίου Μετάδοσης Θερμότητας και Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών του ΑΠΘ και την Ελληνική εταιρία INTRAKAT. Επίσης συμμετέχουν καθηγητές από όλα τα πανεπιστήμια της Ελλάδας, πανεπιστήμια του εξωτερικού και η CEWEP.

ΣΧΟΛΙΑ:

Παρά το ότι η παραπάνω τοποθέτηση του "ΣΥΝΕΡΓΕΙΑ" φαίνεται να κλείνει προς την επιλογή της ΚΑΥΣΗΣ σαν ενδεδειγμένη μέθοδος για την διαχείριση των απορριμμάτων, λύση με την οποία προσωπικά δεν συμφωνώ, είναι χρήσιμη για την εξαγωγή συμπερασμάτων.

¨Όπως σαφώς αναφέρεται στην εισήγηση "Το Εργοστάσιο Μηχανικής Ανακύκλωσης και Κομποστοποίησης (ΕΜΑΚ) στα Άνω Λιόσια..... απέτυχε στον αρχικό σκοπό του..." και "...από τους 220.000 τόνους αποβλήτων πουεπεξεργάζονται στο Ε.Μ.Α.Κ., τα 98% (!!) καταλήγουν στο Χ.Υ.Τ.Α."

Επειδή στο Γραμματικό ένα τέτοιο εργοστάσιο υπόσχονται ότι θα φτιάξουν για να μετατραπεί ο Χ.Υ.Τ.Α. σε Χ.Υ.Τ.Υ. γίνεται φανερό ότι Χ.Υ.Τ.Α. θα φτιαχτεί και Χ.Υ.Τ.Α. θα μείνει, αφού το 98% των απορριμμάτων θα ρίχνεται εκεί(!).

Ακόμη από την εισήγηση αποδεικνύεται ότι η περιβόητη "μελέτη" του Ε.Σ.Δ.Κ.Ν.Α. είναι στην καλύτερη περίπτωση λαθεμένη (προφανώς δεν πέτυχε το "μαγείρεμα"), αφού "Στην προαναφερθείσα «μελέτη ΕΣΔΚΝΑ» εντελώς λανθασμένα έχει αγνοηθεί η παραγωγή ΑΠΕ από την βιομάζα των σύμμεικτων οικιακών απορριμμάτων. Οι 14,000- 17,000 MWh/έτος που αναφέρονται στη μελέτη σε καμία περίπτωση δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα..." και  "...το κόστος επένδυσης που θεωρεί ο ΕΣΔΚΝΑ, των μόλις 167 εκατ. € για το σύνολο της διαχείρισης στο προκρινόμενο σενάριο 4 που αφορά μηχανική-βιολογική επεξεργασία, είναι υπερβολικά υποτιμημένο..." και "... τα εργοστάσια που θα επιθυμούσε να χτίσει ο ΕΣΔΚΝΑ θα επεξεργάζονται σκουπίδια για να παράγουν εκ νέου ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ με κόστος 400 εκατ.€....".

Δηλαδή στο Γραμματικό με βάση μια λαθεμένη μελέτη  και με τεράστιο κόστος θα επεξεργάζονται σκουπίδια για να παραχθούν σκουπίδια.

Θα πρέπει να είμαστε, όμως, περήφανοι οι κάτοικοι της περιοχής, γιατί θα εφαρμοστεί μια μέθοδος η οποία ".. ΠΟΥΘΕΝΑ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ σήμερα..."

Με λίγα λόγια με κάθε τους κίνηση αποδεικνύουν ότι απλά θέλουν να ρίξουν κάπου τα σκουπίδια τους κι όλα τα άλλα περί Χ.Υ.Τ.Υ., Μονάδες Επεξεργασίας δεν είναι τίποτα άλλο παρά παραμύθια.

Συνεπώς έχουμε απόλυτο δίκιο που δεν εμπιστευόμαστε κανέναν από αυτούς και συνεχίζουμε ανυποχώρητα τον αγώνα μας.